Með frumvarpinu eru lagðar til breytingar á lögum nr. 50/2014 um framkvæmdarvald og stjórnsýslu ríkisins í héraði. Markmiðið er að skapa aðstæður svo ráðherra og sýslumenn geti náð fram fjárhagslegri hagræðingu í rekstri embættanna og stuðlað að nauðsynlegri framþróun í málefnum sýslumanna.

Til að ná settum markmiðum þykir mikilvægt að lögfesta heimild til handa ráðherra til að bregðast við á skilvirkan hátt ef embætti sýslumanns losnar. Þannig er lagt til að ráðherra verði heimilað að skipa annan sýslumann til allt að fimm ára til að gegna lausu embætti samhliða eigin embætti, teljist slíkt rekstrarlega hagkvæmt og skynsamt, án þess að auglýsa þurfi starfið laust til umsóknar. Með frumvarpinu er enn fremur lagt til að settum eða skipuðum sýslumanni yfir fleiri embættum verði heimilað að ákveða verkaskiptingu milli starfsmanna embættanna til að stuðla að aukinni sérhæfingu og gera aðrar nauðsynlegar ráðstafanir sem leitt geta til fjárhagslegrar hagræðingar í rekstri og bættrar þjónustu. Með þessu móti má áætla að sýslumanni takist að hagræða í rekstri embættanna vegna samlegðaráhrifa, auk þess að stuðla að bættum afköstum og vandaðri og samræmdari stjórnsýslu. Um er að ræða sambærilega heimild og nú er að finna í bráðabirgðaákvæði IV laganna en þar sem sú lagaheimild var í upphafi hugsuð tímabundið vegna fyrri skipulagsbreytinga, þykir rétt að lögfesta varanlega heimild sýslumanns til að hagræða í rekstri og bæta þjónustu við framangreindar aðstæður. Samhliða er lagt til að ákvæði til bráðabirgða I-IV verði felld brott þar sem þau hafi takmarkaða þýðingu í dag.