Tímalína máls

1

Til umsagnar

  • 23.3.–9.4.2021

2

Í vinnslu

  • 10.4.–31.8.2021

3

Samráði lokið

  • 1.9.2021

Skjöl til samráðs

Mál nr. S-84/2021

Birt: 23.3.2021

Fjöldi umsagna: 2

Drög að reglugerð

Mennta- og barnamálaráðuneytið

Menning, listir, íþrótta- og æskulýðsmál

Reglur um viðurkenningu sameiginlegra umsýslustofnana í höfundalögum nr. 73/1972 með síðari breytingum

Niðurstöður

Drög að reglum um viðurkenningu sameiginlegra umsýslustofnana skv. höfundalögum nr. 73/1972 með síðari breytingum voru kynnt í samráðsgátt stjórnvalda frá 23. mars til 9. apríl 2021. Tvær jákvæðar umsagnir bárust frá rétthafasamtökunum STEFi og og Sambandi flytjenda og hljómplötuframleiðenda þar sem lýst var ánægju með efni regludraganna og undirbúnings þeirra. Samráðið gefur því ekki tilefni til breytinga á drögunum.

Málsefni

Samkvæmt 4. mgr. 26. gr. höfundalaga nr. 73/1972 skal ráðherra setja reglur um málsmeðferð vegna viðurkenningu rétthafasamtaka til umsýslu samningskvaða samninga og annarra viðurkenninga ráðherra vegna umsýslu höfundaréttar.

Nánari upplýsingar

Rétthafasamtök á sviði höfundaréttar starfa almennt á grundvelli umboða félagsmanna sinna og þurfa ekki viðurkenningu til að sjá um slíka sameiginlega umsýslu höfundaréttar, hvorki samkvæmt höfundalögum nr. 73/1972 (höfundalögin) né lögum um sameiginlega umsýslu höfundarréttar nr. 88/2019 (umsýslulögin). Hins vegar er ákveðin sameiginleg umsýsla rétthafasamtaka á sviði höfundaréttar háð viðurkenningum skv. höfundalögum. Ber þar hæst viðurkenningu vegna umsýslu samningskvaða, sbr. 4. mgr. 26. gr. a höfundalaga.

Með samningskvöð er átt við það að ákveðið er með lögum að notendum verka, sem varin eru af höfundarétti og sem gert hafa samning við samtök rétthafa um notkun á verkum félagsmanna eða aðildarfélaga þeirra, skuli einnig vera heimilt að nýta verk höfunda sem standa utan samtakanna enda séu verkin sömu tegundar og verk sem samningurinn tekur til og notkunin að öðru leyti háð ákvæðum samningsins. Samningskvöð í höfundalögum skiptist í sérstakar samningskvaðir, sjá 12. gr. b um heimild safna til að gera eintök af verkum í safni sínu og að gera þau aðgengileg almenningi; 3. mgr. 14. gr. um heimild til að endurbirta listaverk í fræðsluskyni, vegna vísindalegrar umfjöllunar eða gagnrýni í fjárhagslegum tilgangi; 1. mgr. 18. gr. um fjölföldun verka í menntastofnunum og í fyrirtækjum; 4. mgr. 19. gr. um mynd- eða hljóðupptöku af hljóðvarpi og sjónvarpi í þágu einstaklinga sem eiga við fötlun að stríða, 1. mgr. 23. gr. um notkun útvarpsstöðva á útgefnum verkum, 23. gr. a um endurvarp verka sem er útvarpað í gegnum kapalkerfi og 1. mgr. 23. gr. b um endurmiðlun eigin framleiðslu útvarpsstöðva sem framleitt er fyrir 2016, sbr. 1. mgr. 26. gr. a, og almenna samningskvöð. Almenn samningskvöð felur í sér að notendur geta samið við umsýslustofnanir sem til þess eru bærar um að samningur um vel afmarkað og skilgreint svið feli í sér samningskvöð. Skilyrði þess eru m.a. að umsamin not væru ekki möguleg án slíkrar samningskvaða, sjá ákvæði 2. mgr. 26. gr. a höfundalaga.

Önnur umsýsla rétthafasamtaka á sviði höfundaréttar sem krefst viðurkenningar eru eftirfarandi: vegna bóta vegna eintakagerðar til einkanota, sbr. 4. mgr. 11. gr.; vegna fylgiréttargjalds, sbr. 5. mgr. 25. gr. b; vegna endurgjalds fyrir not hljóðrita 2. mgr. 47. gr. og vegna endurgjalds viðbótarþóknunar vegna listflutnings á hljóðritum 3. mgr. 47. gr. b.

Skylda til viðurkenningar rétthafasamtaka sem sýsla með samningskvaðaheimildir voru í eldri gerð höfundalaga en ákvæði þar að lútandi voru mjög brotakennd og ólík. Þessu var breytt með lögum nr. 9/2016 sem samræmdu skilyrðin og kváðu á um að ráðherra skyldi setja nánari reglur um málsmeðferð viðurkenninga slíkra rétthafasamtaka.

Meðfylgjandi drög hafa verið unnin að norrænum fyrirmyndum og í samvinnu við höfundaréttarnefnd. Ætlunin er að reglurnar nái til allra viðurkenninga skv. höfundalögum. Jafnframt er í drögunum gegnið útfrá þeirri staðreynd að þau rétthafasamtök sem uppfylla skilyrði um viðurkenningu teljast sameiginlegar umsýslustofnanir höfundaréttar í skilningi laga nr. 88/2019 um sameiginlega umsýslu höfundaréttar

Samráði lokið

Umsagnir voru birtar jafnóðum og þær bárust. Skoða umsagnir.

Umsjónaraðili

Mennta- og menningarmálaráðuneytið

mrn@mrn.is