Það er áskorun fyrir stjórnvöld að gæta að því að löggjöfin haldi í við hina hröðu tækniþróun sem hefur átt sér stað á undanförnum áratugum. Í frumvarpinu er að finna breytingar er varða lög um fjarskipti, lög um íslensk landshöfuðlén og lög um Fjarskiptastofu. Með frumvarpi þessu eru lagðar til breytingar á lögum nr. 70/2022 um fjarskipti, lögum nr. 54/2021 um íslensk landshöfuðlén og lögum nr. 75/2021 um Fjarskiptastofu. Tilgangur þessara breytinga er fjórþættur.

Í fyrsta lagi er þörf á nýju ákvæði í fjarskiptalög um opinn aðgang að fjarskiptanetum sem notið hafa ríkisaðstoðar, setja ný viðmið um verðlagningu slíkra neta og að veita Fjarskiptastofu heimild til að skera úr um ágreining þegar hann er til staðar. Jafnframt að stofnunin fái heimild til að veita undanþágu frá kröfu um að heildsöluaðgangur skuli byggja á verðsamanburði, ef fyrirhuguð nýting á fjarskiptanetinu muni ekki standa undir slíku heildsöluverði.

Í öðru lagi þarf að tryggja lagastoð vegna innleiðingar reglna sem stafa af alþjóðlegum skuldbindingum Íslands á sviði fjarskipta, í samræmi við samninginn um Evrópska efnahagssvæðið, sbr. lög nr. 2/1993. Í þessu tilviki er um að ræða innleiðingu á reglugerð (EB) 2021/1232. Í reglugerðinni er kveðið á um undanþágur frá reglum um fjarskiptaleynd, til að gera rafrænum þjónustuaðilum tímabundið kleift að vakta hvort umferð um þeirra kerfi hafi að geyma barnaníðsefni. Sérhæfður sjálfvirkur hugbúnaður hefur verið þróaður til að það sé hægt.

Í þriðja lagi er um að ræða breytingu á lögum um íslensk landshöfuðlén (lénalögum) með það að markmiði að auka getu til að sporna við netglæpum. Auðvelda þarf lögreglu og eftir atvikum öðrum þar til bærum yfirvöldum, að takast á við glæpi á netinu með því að skerpa á heimildum lögreglu og verklagsreglum milli lögreglu og skráningarstofu íslenskra léna. Breytingunum er ætlað að mæta því.

Í fjórða lagi er um að ræða breytingu á lögum um fjarskiptastofu með að markmið að lögfesta sérstaka þagnaskyldu vegna gagna og upplýsinga um netöryggi á sviði fjarskipta. Sambærilegt ákvæði er að finna í lögum um fjarskipti nr. 70/2022 og lögum um öryggi net- og upplýsingakerfa mikilvægra innviða.