Umsagnarfrestur er liðinn (25.10.2023–22.11.2023).
Umsagnir voru birtar jafnóðum og þær bárust. Skoða umsagnir.
Niðurstöður samráðsins verða birtar þegar unnið hefur verið úr þeim ábendingum og athugasemdum sem bárust.
Heilbrigðisráðuneytið kynnir til samráðs drög að reglugerð um takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs.
Reglugerðardrögin eru samin í heilbrigðisráðuneytinu. Með þeim er stefnt að því að takmarka heimildir til að veita tilteknar meðferðir til útlitsbreytinga og sem eru án læknisfræðilegs tilgangs, við tilteknar löggiltar heilbrigðisstéttir og eftir atvikum sérfræðinga innan þeirra, til að tryggja hagsmuni og öryggi sjúklinga.
Í drögunum er að finna ákvæði um heimild tiltekinna heilbrigðisstétta til að veita tilteknar meðferðir til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs, skilyrði fyrir veitingu þjónustunnar, upplýsingaskyldu veitenda þjónustunnar, ákvæði um samþykki og afturköllun þess, ásamt ákvæði um bann við veitingu hættulegra meðferða. Þar að auki kveða reglugerðardrögin á um eftirlit landlæknis og Lyfjastofnunar, nauðsynlegar tryggingar þjónustuveitenda og viðurlög við brotum samkvæmt reglugerðardrögunum.
Við gerð reglugerðardraganna var litið til löggjafar á Norðurlöndunum sem og umræðunnar í þjóðfélaginu síðustu ár.
Áður en reglugerð af þessu tagi er samþykkt er mikilvægt að skilgreina hvað telst fullnægjandi menntun í líffærafræði og líkamsbyggingu og hvað telst fullnægjandi viðbótarmenntun. Auk þess þarf að liggja fyrir að hjúkrunarfræðingar geti sótt um leyfi hjá landlækni fyrir starfsstofu áður en reglugerðin er samþykkt. Sé það ekki gert eru hjúkrunarfræðingar sem starfa við þessa sérgrein án atvinnu.
Eins má velta upp þeirri spurningu hvers vegna húðsjúkdóma- og lýtalæknar þurfa ekki að uppfylla slík skilirði en almennur læknir og hjúkrunarfræðingur þarf að gera það. Er menntun hjúkrunarfræðinga og lækna í líffæra og lífeðlisfræði ekki fullnægjandi og á hvaða rökum er sú ákvörðun reist?
Það er tekið fram að litið hafi verið til Norðurlandana við gerð reglugerðarinnar. Í lögum norðurlanda er tekið fram að læknar, hjúkrunarfræðingar og tannlæknar hafi heimild til þess að veita meðferðir með fylliefnum. Hvergi er tekið fram að læknar með sérmenntun hafi sérstaka heimild. Ef líta á til norðurlanda er réttast að gera það og aðlaga lögin eftir þeim lögum á þennan hátt einnig.
Með reglugerð þessari er verið að takmarka atvinnufrelsi aðila sem hafa haft slíka starfsemi að atvinnu. Eðlilegt væri því að gefa nægjanlegt svigrúm til að slíkir aðilar gætu uppfyllt þær kröfur sem gerðar eru í reglugerðinni, svo sem varðandi viðurkenningu á erlendri menntun sinni á íslandi. Jafnframt væri eðlilegt, til að gæta meðalhófs, að nægur tími sé veitur til að hægt sé að aðlaga starfsemi að þeim kröfum sem gerðar eru varðandi starfsstöð.
Skýra þarf nánar hugtakið „eigin ábyrgð“ í annarri málsgrein 5. greinar.
Ekki er tekið tillit til þess að einstaklingar geti haft viðeigandi þekkingu í gegnum menntun sína og reynslu annars staðar en á Íslandi, þrátt fyrir að ná ekki þeim kröfum til þess að teljast læknir eða hjúkrunarfræðingur samkvæmt íslenskum kröfum. Eðlilegt væri því, til að gæta meðalhófs og sanngirnis, að mögulegt væri að slíkum aðilum yrði gert kleift að fá nám sitt metið hjá Landlækni þar sem horft yrði til þeirra krafna sem nauðsynlegt þykir til að sinna þessari þjónustu.
Þurfi aðilar sem nú þegar eru starfandi við að veita þessa þjónustu að bæta við sig viðbótar þjálfun væri eðlilegt að slíkum aðilum væri gefin nægjanlegur tími til að afla sér þeirrar þjálfunar sem tilskyld er, áður en reglurnar taka gildi.
Varðandi 8. grein reglugerðarinnar þá er hún allt of viðtæk og óskýr, og ekki gætt að meðalhófi. Færi betur á því að haldið væri utan um gagnagrunn um hvaða meðferðir feli í sér óhóflega áhættu fyrir sjúklinga án læknisfræðilegs tilgangs.
Á meðan einstaka ákvæði reglugerðarinnar er ekki útfærð með nánari hætti um þær kröfur sem gerðar eru þarf að veita töluvert rýmri tímafresti heldur en lagt hefur verið upp með um gildistöku reglugerðarinnar.
Í meðfylgjandi viðhengi má finna umsögn frá Félagi íslenskra hjúkrunarfræðinga.
ViðhengiFram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Fram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Fram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Fram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Fram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Fram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Fram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Fram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Fram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Fram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Fram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Fram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Fram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Fram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Reglugerð um meðferðir til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs hefur verið þörf hér á landi og er tekið fagnandi af flestum sem varða málið. Sú reglugerð sem hér hefur verið sett fram er hinsvegar frekar óskýr og þarf frekari útskýringa til þess að geta staðist og verið sambærileg löndum í kringum okkur.
Skilgreina þarf betur hvað telst vera fullnægjandi menntun í líffærafræði og líkamsbyggingu og hvað er fullnægjandi viðbótarmenntun.
Enginn hjúkrunarfræðingur til að mynda, hefur farið í gegnum nám sitt án þess að læra um líffærafræði, líkamsbyggingu, sýkla- og ónæmisfræði, lyf og meðhöndlun lyfja, áhrif lyfjanna og viðbrögð við bráðaaðstæðum ásamt svo mörgu öðru. Flestir ef ekki allir hjúkrunarfræðingar sem hafa verið að veita þessar meðferðir hafa einnig farið erlendis til að læra þessar meðferðir, nær oftast í skólum/stofnunum sem taka einungis við heilbrigðismenntuðum einstaklingum.
Ákveðið misræmi er milli 4. og 5.greinar þegar kemur að hjúkrunarfræðingum. Samkvæmt 5.gr er hjúkrunarfræðingum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu heimilt að veita meðferðir að uppfylltum skilyrðum í 4.gr.sem eru meðal annars að veita meðferðina á heilbrigðisstofnun eða starfsstofu sem hefur hlotið staðfestingu Landlæknis. Skilgreiningarnar fyrir því hvað þarf til þess að starfsstöð sé flokkuð sem heilbrigðisstofnun eða fái staðfestingu frá Landlækni eru hinsvegar ekki útskýrðar eða flokkaðar neinsstaðar.
Í 5.gr er einnig lögð áhersla á að læknar, tannlæknar og hjúkrunarfræðingar sem búa yfir viðeigandi þekkingu sé heimilt að veita þessar meðferðir á eigin ábyrgð en svo neðar í sömu grein segir að þessir aðilar þurfi að vera undir eftirliti og ábyrgð þeirra sem hafa heimild sem eru eingöngu húðlæknar eða lýtalæknar. Má því segja að þeir séu ekki að veita meðferðirnar á eigin ábyrgð ef þeir þurfa svo að vera undir eftirliti eða á ábyrgð annara sérfræðinga.
Undanfarið hefur umræðan verið á þá leið að fylliefni innihaldi lyf, Lidocain nánar til tekið, sem sé ástæðan fyrir því að aðrir en læknar eigi ekki að meðhöndla þessi efni. Samt sem áður er skilgreint í reglugerð þessari að þeir sem séu með heimild fyrir að framkvæma þessar meðferðir séu eingöngu húð- og lýtalæknar en flest allir læknar meðhöndla Lidocain nánast daglega í sinni vinnu á sumum starfsstöðum eins og meðal annars Bráðamóttöku.
Þegar litið er til þess að fylliefni innihaldi lyf og sé það ástæðan fyrir að hjúkrunarfræðingar geti ekki borið ábyrgð á eða veitt þessar meðferðir má velta fyrir sér hvort hægt væri að taka upp starf á borð við Nurse Practitioner sem þekkist víða um heim, meðal annars í nágrannalöndum okkar þar sem hjúkrunarfræðingar með viðeigandi menntun geta skrifað upp á ákveðin lyf.
Við hjúkrunarfræðingar sem störfum meðal annars við að sprauta fylliefnum fögnum því að verið sé að gera regluverkið skýrara enda stuðlar það að meiri öryggi þjónustuþeganna.
Höfundur þessara umsagnar vill á sama tíma undirstrika það að hjúkrunarfræðingar standast allar hæfniskröfur til þess að starfa sjálfstæðir við meðferð fylliefna og ættu ekki að þurfa að vera undir umsjón lækna.
Grunnnám hjúkrunarfræðinga er fjögra ára háskólanám.
Við Íslendingar erum stolt af þessu námi enda er námið okkar í hæsta gæðaflokki og með því betra sem gerist á alþjóðavísu.
En víðsvegar þar sem menntun hjúkrunarfræðinga er sambærileg hérlendis öðlast þeir réttindi til þess að skrifa út ákveðin lyf (lyfjafræði er hluti af náminu). Má þar nefna lönd eins og Finnland, Bretland, Bandaríkin og Kanada.
Í 5.grein reglugerðardragna er talað um að þeim læknum, tannlæknum og hjúkrunarfræðingum sem búa yfir haldbærri þekkingu, hafi fullnægjandi menntun í líffærafræði og líkamsbyggingu ásamt að hafa sótt sér viðbótarþjálfun sé heimilt að veita slíkar meðferðir. Uppfylla þessar starfstéttir nú þegar þær kröfur og ef ekki þá þarf að skilgreina þær kröfur.
Varðandi viðbótarþekkingu þá hafa flestir sem starfa við meðferð fylliefna sótt sér þekkingu erlendis en það getur verið mikill gæðamunur á námskeiðunum.
Í Bretlandi er notast við CBD (Continuing Professional Developmen) einingar ef námið er viðurkennd og stendur hæfniskröfur yfirvalda, bæði varðandi kennslu og hverjir geta sótt sér það.
Í sömu grein er talað um að einungis læknum með sérfræðileyfi frá embætti landlæknis í húðlækningum eða lýtalækningum er heimilt að veita þær meðferðir sem reglugerð þessi kveður á um.
Hver eru rökin fyrir því að tileinka tveimur stéttum lækna leyfi til fegrunarmeðferðar?
Undirrituð vill trúa því að tilgangur reglugerðardragana sé fyrst og fremst að auka öryggi þjónustuþeganna.
Undirrituð telur það ekki gert með því að tileinka tveimur læknastéttum fullt leyfi en takmarka öðrum.
Það verður til þess að það verði undir húð-og lýtalæknum komið hvort við hjúkrunarfræðingar sem viljum hafa aðgengi að lyfi til þess að leysa upp fylliefni (hyalorinidase).
Og í ljósi þess að það yrði beinlínis fjárhagslega óhagstætt þá er hætta á að aðgangur hjúkrunarfræðinga að lyfinu verði takmarkaður og þar með öryggi þjónustuþeganna.
Hér á landi er einnig takmörkun á hverjum sé heimilt að ávísa og veita meðferð með lyfinum Botulinum Toxin eða í daglegu tali bótox. Aðeins ákveðnar sérfræðistétt lækna mega ávísa lyfinu.
En til samanburðar er það þannig í flestum löndum að almennir læknar geta ávísa bótoxi og hjúkrunarfræðingar gefið það ef læknir ávísar því, eins og á við með flestu önnur lyf.
Þessar takmarkanir veikja óhjákvæmlega upp þá spurningu hvort hagsmunir ákveðinna læknastétta hafi þar áhrif.
Það ætti ekki að þurfa 12 ára sérfræðinám í læknisfræði til þess að sprauta fylliefnum (sem oft flokkast ekki sem lyf) eða bótoxi.
Þar er sérfræðiþekking þeirra mjög vannýtt og fagþekking annarra heilbrigðisstétta vanmetin.
Með þessum reglugerðadrögum verður óskandi stuðlað að öryggi þjónustuþegana en einnig gætt að sanngirni og virðingu milli fagstétta.
Virðingarfyllst
Gígja Skúladóttir
Hjúkrunarfræðingur
Fram kemur í drögum að reglugerð að markmið þess sé að tryggja hagsmuni sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustu. Reglugerðin er titluð „reglugerð takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs“ en það liggur í augum uppi að hópurinn sem um ræðir er ekki að sækja þessa þjónustu vegna veikinda eða áverka og flokkast þar með ekki sem „sjúklingar“. Ef raunverulegt markmið þessarar reglugerðar er að, á einhvern hátt, halda hlífðarskildi yfir heilbrigðisþjónustu er æskilegt að leyfa heilbrigðismenntuðum að halda áfram að sinna störfum sínum í fjársveltum heilbrigðisstofnunum landsins – án þess að skapa umfram eftirspurn í öðrum starfsgreinum. Það er nokkuð ljóst að með því að skapa enn meiri eftirspurn eftir læknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum í störf þeirra sem vinna við að sprauta fylliefnum í fagurfræðilegum tilgangi, hættum við á að missa enn fleiri hjúkrunarfræðinga út úr heilbrigðisstofnunum, þar sem gríðarleg vöntun er nú þegar.
Hvernig fylliefni eru skilgreind í þessum drögum að reglugerð er ábótavant. Hvorki hugtakið „lyf“ né „lækningartæki“ nær utan um það hvað fylliefni eru og hugtakið „fylliefni“ uppfyllir ekki þau skilyrði sem tilgreind eru í skilgreiningum Lyfjastofnunnar á lyfjum eða lækningatækjum. Ef skilgreining á þeim efnivið sem unnið er með er ekki á hreinu og þekking og skilningur á honum takmarkaður, má ætla að illmögulegt sé að sníða sértakt regluverk um meðferð hans.
Æskilegt er að þeir sem starfa við ísprauta fylliefni séu í samstarfi með lækni og/eða hjúkrunarfræðingi og að samráð milli þeirra sé reglulegt. Í 5. gr. kemur fram: „Læknum, tannlæknum, hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum sem búa yfir haldbærri þekkingu og reynslu er heimilt að veita meðferðir samkvæmt reglugerð þessari, undir eftirliti og á ábyrgð þeirra sem hafa heimild skv. 1. og 2. mgr.“. Illgerlegt er að átta sig á því hvað það nákvæmlega þýðir að upptaldir aðilar geti veitt meðferðir „undir eftirliti“ og enn fremur hvað flokka má sem „haldbæra þekkingu“.
Ljóst er að þessi starfsgrein hefur lifað góðu lífi í áratugi þrátt fyrir þær hasarfréttir sem nýlega hafa birst í fjölmiðlum af „Villta vestri fylliefnaheimsins“ og fullyrðingar um að ísprautun fylliefna sé „ífarandi inngrip“. Fylliefni hafa verið notuð í yfir 40 ár, þó vinsældir þeirra hafi vissulega aukist á síðustu árum en tölfræðilegar upplýsingar um tilkynningar á alvarlegum atvikum þeim tengdum virðast ekki aðgengilegar almenningi. Í bandaríska (ritrýnda) tímaritinu Journal of Drugs in Dermatology, sem birtist í janúar 2020, má finna fræðilega samantekt þar er sérstaklega fjallað um fylliefni, notendur þeirra og áhrif en í þeirri grein er ítrekað talað um að notkun þeirra sé takmarkað inngrip (e. minimally invasive).
Húðflúrarar og þeir sem framkvæma húðgötun, nálarstungur, fegrunarflúr og hvers konar húðrof starfa eftir reglugerð um hollustuhætti nr. 941/2002 og er markmið þess að stuðla að framkvæmd hollustuverndar og samræma heilbrigðiseftirlit. Mikilvægt er að skilgreina hvernig sú starfsemi er ólík meðferð fylliefna og hvað er því til fyrirstöðu að starfsemin sé flokkuð á sama hátt en hvorugt má telja sem mikið eða alvarlegt inngrip.
Enn fremur mætti telja það ámælisvert að ekki sé fjallað sértaklega um afleiðingar þess að færa starfsemina algjörlega undir hatt heilbrigðiskerfisins. Samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1998) kemur fram að öll eiginleg heilbrigðisþjónusta sé undanskilin virðisaukaskatt en í dag greiða meðferðaraðilar virðisaukaskatt, lögum samkvæmt. Í ljósi umfangs aukningar starfseminnar má ætla að talsverð skerðing verði þar á tekjum ríkissjóðs.
Æskilegt er að regluverk sé sniðið þannig að það verndi bæði neytendur og meðferðaraðila en með því að skerða atvinnufrelsi þeirra sem hafa jafnvel margra ára reynslu í faginu, sótt öll þau námskeið sem í boði eru tengd meðferð efnanna og sankað að sér yfirgripsmikilli þekkingu í samstarfi við lækna og annað fagfólk er verið að grafa undan greininni.
Með regluverki eins og því sem hér er kynnt eykst hættan á því að starfsemin færist undan regluverki stjórnvalda yfir í svarta hagkerfið með tilheyrandi afleiðingum. Regluverkið er vissulega nauðsynlegt og eru bæði neytendur og meðferðaraðilar sammála um það en ljóst er, af þessum drögum að dæma, að nægileg þekking er ekki til staðar. Áríðandi er að stofna til samtals og samráðs við þá aðila sem í greininni starfa, óháð því hvert stig menntunar þeirra er í heilbrigðisvísindum. Menntun er menntun – óháð því hvort útskriftarskjalið sé stúdentspróf, bakkalár gráða eða diplóma – og er mikilvægt að horfa á fleiri áhrifaþætti en þá sem eru skilgreindir í opinberri námsskrá.
Samkvæmt drögum þessum finnst mér gleymast að taka inn í heildarmyndina þá aðila sem hafa sótt sér menntun í slíkum meðferðum og hafa verið í rekstri við slíkt síðustu àr. Þar sem ekki er hægt að mennta sig á Íslandi í meðferðum þessum þurftu þeir aðilar að leita erlendis og stunda þar nám og námskeið. Menntun er menntun og hafa margir aðilar sem hafa útskrifast með diplómur í til að mynda að gera varafyllingar og allt sem tengist því svæði. Í því námi er farið ítarlega í líffærafræði, lífeðlisfræði svo eitthvað sé nefnt. Þar útskrifast engin nema hafa tekið verkleg próf í þessum meðferðum með fagaðila við hlið, en slíkt er akkúart gert, að ég held þegar kemur að húðflúrum hér landi. Horft þar til Bretlands og lært hjà viðurkenndum aðila áður en haldið áfram á atvinnumarkað.
Aðilar sem hafa starfað à þessu sviði til margra àra, með alla sína þekkingu og reynslu, alla þá menntun sem þau hafa, eytt aleigu og tíma í, sýnist mér samkvæmt þessum drögum að þau þurfi að loka sinni stofu og annað hvort setjast á skólabekk í 4 ár í Háskola Íslands til að læra hjúkrunarfræði sem kannski hafa engan áhuga á, geta lítið sem ekkert nýtt sér og er engin viðbót fyrir í þeirra starfi, miðað við sína menntun. Annað hvort þurfa þau þess og loka stofu á meðan, segja upp húsaleigu og leggja vörumerkið sitt niður sem þau hafa lagt allt sitt í eða loka stofunni sinni, hætta að vinna við sem þau elska og lærðu og finna ser aðra vinnu. Jú, eða flytja erlendis og vinna við þetta.
Fyrir mér er þetta unnið í flýti og virðist sem svo að ekki hafi verið kynnt sér akkúrat þessi hlið málsins. Kannski er það því umfjöllum í fjölmiðlum, Ísland í dag og Kompás sem dæmi er umræðan algjörlega einhliða og fær ein manneskja allt sviðið til að tala frjàlsum og fúsum vilja um alla hina og gerir þvi lítið úr. Gaman að segja frá því að hún hefur hagsmuna að gæta og finnst mér hún varpa ljósi á þetta mál með mjög villandi hætti. Að setja þá aðila sem taka netnámskeið og opna stofu og til dæmis þá aðila sem hafa eytt nokkrum árum í menntun á þessu sviði, undir sama hatt er fráleitt, og þar kem ég akkúrat inn á þann punkt eins og kom fram í byrjun, að mér finnst aðilar sem hafa sérhæft sig í þessum meðferðum hafa gleymst.
Samkvæmt þessu er menntun þeirra einskins virði, en á sama tíma kynnir sér hana engin með þessum drögum.
Auðvitað er ég sammála um að reglugerðir eigi að vera en þessi reglugerð er algjörlega einstefna og lítur út eins og heilbrigðisstarfsmenn mega bara starfa við þeirra atvinnugrein. Þrátt fyrir að öll þeirra þekking og kunnàta sem þau hef lært er ekki kennd í þeirra námi, þá tala ég að sjálfssögðu um þegar kemur að því að gera meðferðirnar sjálfar, ekki öll fræðin.
Eitt skal hafa í huga, að þegar þessir aðilar fóru erlendis og menntuðu sig í þessu þá voru engar reglugerðir um að þau mættu ekki starfa við þetta hér á landi, þess vegna menntuðu þau sig og opnaðu stofu og vinna við í dag. Að það skuli vera á einhvern hàtt réttlætanlegt gagnvart þeim aðilum er ekki i lagi.
Hugmynd væri að skoða menntun þeirra sem geta sýnt fram á slíka, eru með reynslu og dæmt út frá því hvort starfleyfi væri gefið, og vera í samstarfi við lækni til að fá þau lyf sem eru skyld þá vitna ég í (hyaluronidase) þess má geta að það lyf er nauðsynlegt að hafa við hendi á hverri meðferðastofu sem býður upp á þessar meðferðir til að tryggja öryggi.
Flestir eða ef ekki allir fá kennslu eða geta sótt sér námskeið til meðhöndla hyaluronidase sem sækja sér menntun í þessum meðferðum(Fylliefnum). En það er til dæmis gert í Bretlandi og öðrum löndum.
En mér finnst megi varpa meira ljósi á að það vanti.
Þetta væri til dæmis lausn.
Hugsum í lausnum. Þessi drög eru ekki lausn á þessu stóra starfssviði.
Heilbrigðisráðherrra Willum Þór Þórsson
Heilbrigðisráðuneytinu
Síðumúla 24 - 108 Reykjavík
Umsögn um:
REGLUGERÐ
um takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs
Október 2023
Þakka tækifæri til að senda inn athugasemdir við tillögu til reglugerðar.
Athugasemdir:
1. Grein 3: Það er ósamrýmanlegt að einstaklingar skv. 1. grein skuli geta verið þeir sömu og í 2. grein sem einstaklingar sem undirgangast meðferð „til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs.“ Þetta geta því ekki talist sjúklingar, heldur skjólstæðingar eða viðskiptamenn.
2. Grein 4: Í þessari grein er enn ekki gerður greinarmunur á sjúklingum og skjólstæðingum eða viðskiptamönnum. Ekki fer saman að kalla einstaklinga sem gangast undir aðgerðir „án læknisfræðilegs tilgangs“ sem sjúklinga. Þetta eru skjólstæðingar, sem aðrar reglur eiga að gilda um. Ef hins vegar ráðuneytið kemst að þeirri niðurstöðu að um „sjúklinga“ sé að ræða hljóta þessir að þiggja meðferð sína eingöngu hjá læknum með sérmenntun í þessari meðferð „án læknisfræðilegs tilgangs.“ Hugtakið „án læknisfræðilegs tilgangs“ hlýtur þannig að falla burt.
3. Nú þegar er það svo að vissir veitendur þessarar þjónustu hafa sótt námskeið hjá Landlæknisembættinu til að halda úti þjónustu sinni, þó þeir séu ekki heilbrigðismenntaðir í þeim skilningi er reglugerðin gerir ráð fyrir.
4. Grein 5: Tilgreindar eru ákveðnar stéttir sem mögulega geta fengið leyfi til að veita meðferðir „án læknisfræðilegs tilgangs.“ Hér er ekki litið til raunverulegar kunnáttu til að geta framkvæmt meðferðirnar. Snyrtifræðingar til dæmis hafa staðgóða þekkingu á líffæra- og lífeðlisfræði og hafa margir góða þekkingu og reynslu á þessu sviði, jafnvel haldið námskeið fyrir lækna og hjúkrunarfræðinga hvað varðar notkun ífarandi fegrunarmeðferða. Þessi menntun og reynsla er yfirleitt mjög svo haldbetri en t.d. sjúkraliðar hafa með sinni menntun og þjálfun í almennum umönnunarstörfum.
5. Grein 5: Mér finnst að Snyrtifræðingar eigi að vera taldir með vegna mikillar þekkingar þeirra á fagurfræðilegum og útlitsbætandi meðferðum. Ef skildi koma til þess að heilbrigðismenntun yrði algjört skilyrði, þá eingöngu þyrfti Snyrtifræðingar stutt viðurkennt viðbótarnám, og að fyrir þær sem eru með góða reynslu í ífarandi fegrunarmeðferðum fengu leyfi til að halda áfram sinni vinnu á meðan þær klára námið.
Reykjavík, 13/11 2023
Með vinsemd og virðingu
Hafrún María Zsoldos
Snyrtifræðimeistari CIDESCO 1989
Ífarandi fegrunarmeðferðir frá 2014
Heimilisfang: Erluás 2, 221 Hafnarfjörður
Sími: 7774631
Netfang: hafrun.maria@gmail.com
Athugasemdir við tillögu að reglugerð um takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs.
1. gr.
Hér eru óskilgreindar meðferðir. Fullyrt er að fegrunarmeðferðir séu heilbrigðisþjónusta og þau sem hana kjósa séu sjúklingar. Það er rangt.
2. gr.
“Reglugerð þessi gildir um veitingu meðferða til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs, þ.e. meðferðir sem fela í sér inndælingu á lyfjum eða lækningatækjum og innsetningu hluta undir húð.”
Athugasemd:
Þær meðferðir sem þessari reglugerð er líklegast ætlað að ná yfir fela fæstar í sér útlitsbreytingar.
Farið er þess á leit að það sem teljist til útlitsbreytinga sé skilgreint.
Hvaða lyf er um rætt er ekki tekið fram enda fæst efni sem eru notuð i fegrunartilgangi (aesthetics) flokkuð sem lyf.
“Reglugerð þessi gildir ekki um húðflúrun eða húðgötun.”
Ábending: Húðflúrun og götun fellur engu að síður undir umrædda þætti: s.s útlitsbreytingar og innsetningu hluta undir húð.
3. gr.
1. Meðferð: Meðferð sem veitt er til útlitsbreytinga, m.a. í fegrunarskyni, án læknisfræðilegs tilgangs, og sem felur í sér inndælingu á lyfjum eða lækningatækjum sem og innsetningu hluta undir húð.
Athugasemd:
Götun og flúrun fellur hér undir. Þetta kallar enn frekar á þörfina til skilgreiningar á hvað telst til útlitsbreytingar.
Reglugerð innifelur ekki hvaða lyf er um rætt.
Einnig er gerð athugasemd við orðskýringar þessara greinar með tilliti til valfrelsis einstaklinga og að ekki er um heilbrigðisþjónustu að ræða..
.
5. gr.
Bærir aðilar til að veita meðferðir.
Athugasemd:
Krafa er á um haldbæra reynslu og þekkingu. Það þyrfti að skýra hér hvað er um rætt.
Líffærafræði og fræðsla um líkamann er kennd í fjölda námslína og einskorðast ekki við læknis- eða hjúkrunarfræðinám.
Viðbótarþjálfun. Hvaðan skal sú viðbótarþjálfun sótt skal koma fram og einnig hvaða námi í fegrunarlækningum (aesthetics) viðkomandi skal ljúka og hvað sé viðurkennt hér á landi. Þessar upplýsingar vantar.
.7. gr.
Athugasemdir eru við orðval þessara greinar í heild.
12. gr.
Athugasemd er við gildistöku og lagastoð.
Ekki er um heilbrigðisþjónustu að ræða. Ekki hefur verið skilgreint um hvaða meðferðir þessari reglugerð er ætlað að ná yfir.
Ekki hefur verið skilgreint hvað felst í viðbótarmenntun og hvar hún skal sótt.
Læknar, tannlæknar, hjúkrunarfræðingar og sjúkraliðar eru taldar upp sem þær stéttir sem hæfar teljast. Þetta er óráðlagt og stenst ekki kröfu um menntun og viðbótarmenntun þegar kemur að veitingu fegrunarmeðferða og fegrunarlækninga (aesthetics).
Heilbrigðisráðherrra Willum Þór Þórsson
Heilbrigðisráðuneytinu
Síðumúla 24 - 108 Reykjavík
Umsögn um:
REGLUGERÐ
um takmarkanir á meðferðum til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs
Október 2023
Þakka tækifæri til að senda inn athugasemdir við tillögu til reglugerðar.
Athugasemdir:
1. Grein 3: Það er ósamrýmanlegt að einstaklingar skv. 1. grein skuli geta verið þeir sömu og í 2. grein sem einstaklingar sem undirgangast meðferð „til útlitsbreytinga án læknisfræðilegs tilgangs.“ Þetta geta því ekki talist sjúklingar, heldur skjólstæðingar eða viðskiptamenn.
2. Grein 4: Í þessari grein er enn ekki gerður greinarmunur á sjúklingum og skjólstæðingum eða viðskiptamönnum. Ekki fer saman að kalla einstaklinga sem gangast undir aðgerðir „án læknisfræðilegs tilgangs“ sjúklinga. Þetta eru skjólstæðingar, sem aðrar reglur eiga að gilda um. Ef hins vegar ráðuneytið kemst að þeirri niðurstöðu að um „sjúklinga“ sé að ræða hljóta þessir að þiggja meðferð sína eingöngu hjá læknum með sérmenntun í þessari meðferð „án læknisfræðilegs tilgangs.“ Hugtakið „án læknisfræðilegs tilgangs“ hlýtur þannig að falla burt.
3. Nú þegar er það svo að sumir veitendur þessarar þjónustu hafa sótt námskeið hjá Landlæknisembættinu til að halda úti þjónustu sinni, þó þeir séu ekki heilbrigðismenntaðir í þeim skilningi er reglugerðin gerir ráð fyrir.
4. Grein 5: Tilgreindar eru ákveðnar stéttir sem mögulega geta fengið leyfi til að veita meðferðir „án læknisfræðilegs tilgangs.“ Hér er ekki litið til raunverulegar kunnáttu til að geta framkvæmt meðferðirnar. Snyrtifræðingar til dæmis hafa staðgóða þekkingu á líffæra- og lífeðlisfræði og hafa margir góða þekkingu og reynslu á þessu sviði, jafnvel haldið námskeið fyrir lækna og hjúkrunarfræðinga hvað varðar notkun ífarandi fegrunarmeðferða. Þessi menntun og reynsla er yfirleitt mjög svo haldbetri en t.d. sjúkraliðar hafa með sinni menntun og þjálfun í almennum umönnunarstörfum.
5. Grein 5: Mér finnst að Snyrtifræðingar eigi að vera taldir með vegna mikillar þekkingar þeirra á fagurfræðilegum og útlitsbætandi meðferðum. Ef skildi koma til þess að heilbrigðismenntun yrði algjört skilyrði, að þá þyrftu eingöngu Snyrtifræðingar stutt viðurkennt viðbótarnám, og að þær sem eru með góða reynslu í ífarandi fegrunarmeðferðum fái leyfi til að halda áfram vinnu sinni á meðan þær klára námið.
Reykjavík, 15/11 2023
Staðreyndir um meðferðir með fylliefnum:
Fylliefnameðferðir flokkast sem ífarandi meðferð. Þar liggur enginn vafi á að meðferð sem felur í sér húðrof og að efni sé sprautað undir húð eða undir vöðva er ífarandi meðferð.
Fylliefnameðferðir eru meðferðir sem gerðar eru með lækningatæki samkvæmt núverandi skilgreiningu lyfjastofnunar. Auk þess innihalda mörg fylliefni lyfið lidocain. Lidocain er flokkað sem lyf samkvæmt íslenskum lögum.
Námskeið í fylliefnameðferðum eru ótal mörg og mismunandi. Flest eiga það sameiginlegt að vera kostnaðarsöm. Einhver eiga það sameiginlegt að krefjast þess að nemendur séu heilbrigðismenntaðir, alls ekki öll.
Námskeiðin eru stutt eða sem nemur yfirleitt einum til tveimur dögum. Sem gefur okkur að það er margt að læra á stuttum tíma. Það gefur okkur líka að enginn er fullnuma eftir slíkt örnámskeið. Það er því í höndum nemans að viðhalda þekkingu, bæta við hana og auka hana.
Margar starfsstéttir geta lært að sprauta fylliefnum á örnámskeiðum á vefnum eða erlendis, rétt eins og margir geta lært iðngreinar á sama hátt hafi þeir áhuga á því.
Sem hjúkrunarfræðingur hefur undirrituð lokið 4 ára háskólanámi sem tekur á líffærafræði, lífeðlisfræði, lyfjafræði, sýkla-, veiru- og ofnæmisfræði, vefja- og frumulíffræði, siðfræði, heildufarsmat, heilbrigðisfræði, geðhjúkrun. Mikilvægt og gagnlegt nám sem skiptir veigamiklu máli á þessu sviði. Auk þess hafa allir hjúkrunarfræðingar lokið starfsnámi og jafnvel starfað á sjúkrastofnunum og tekið ábyrgð á velferð og heilsu skjólstæðinga sinna.
Eitt helgarnámskeið getur með engu móti tekið á öllum þeim þáttum sem mestu máli skipta þegar kemur að fylliefnameðferðum. Lykilatriðið er ekki hversu miklu efni er sprautað eða hvaða efni skal nota. Lykilatriðið er hvar er öruggt að sprauta, hvaða aukaverkanir eru mögulegar og hvernig dregur meðferðaraðilinn úr áhættunni. Vissulega er fagurfræðileg þekking mikilvæg en hún getur með engu móti staðið jafnfætis anatomiskri þekkingu.
Þessar staðreyndir styðja allar það að hjúkrunarfræðingar eru meira en hæfir til þess að veita meðferðir með fylliefnum og að ífarandi meðferð, sem meðferð með fylliefnum vissulega er ætti að heyra undir landlæknisembætti og flokkast sem heilbrigðisþjónusta sem heilbrigðismenntaðir einstaklingar veita.
Enn og aftur vil ég ítreka mikilvægi þess að skýra menntunarkröfur betur í reglugerðinni sem og starfsleyfi.
Góðan dag. Meðfylgjandi er umsögn Samtaka iðnaðarins og Félags íslenskra snyrtifræðinga.
ViðhengiSjá umsögn embættis landlæknis hér í viðhengi.
ViðhengiGóðan dag. Meðfylgjandi er umsögn Samtaka iðnaðarins og Tannsmiðafélags Íslands.
ViðhengiMeðfylgjandi er umsögn Heilbrigðiseftirlits Hafnarfjarðar- og Kópavogssvæðis, sem nær yfir Garðabæ, Hafnarfjörð, Kópavog, Mosfellsbæ og Seltjarnarnes.
ViðhengiMeðfylgjandi er umsögn lyfjahóps Félags atvinnurekenda.
ViðhengiMeðfylgjandi er umsögn Læknafélags Íslands.
Virðingarfyllst, f.h. LÍ
Steinunn Þórðardóttir, formatður
ViðhengiMeðfylgjandi er umsögn Tannlæknafélags Íslands
ViðhengiUndirrituð er hjúkrunarfræðingur, með viðbótarmenntun og skráð „Kosmetisk sygeplejerske“ í Danmörku. Undirrituð rekur eigin klínik í Danmörku og gerir þar meðferðir með Húðfylliefnum, Bótulínumtoxín A, Sýrumeðferðir og fl.
Þar sem rætt hefur verið að horfa til hinna Norðurlandanna þegar kemur að þessum meðferðum vil ég hér útskýra í stuttu máli án sérstakra tilvísana í málsgreinar eða umrædda reglugerð til útlitsbreytinga hvernig þessu er háttað á hinum Norðurlöndunum.
Ég vil nefna að ónefndur húðlæknir hefur verið mikið í fjölmiðlum og að mínu mati reynt að koma fram „neikvæðri umræðu byggðri á hræðslu“ um þessar meðferðir ef þær eru gerðar af öðrum en sérfræðilæknum og einnig hefur sá læknir haldið því fram að hjúkrunarfræðingar sem starfa við þetta á hinum Norðurlöndunum verði að hafa lækni með sér / til staðar. Þetta er alls kostar rangt.
Ég vil benda á að yrði lögum breytt þar sem krafa er gerð um að læknir sé til staðar og að hjúkrunarfræðingar geti ekki starfað við þetta sjálfstætt myndi það verða til þess að fólk færi að vinna við þetta bak við tjöldin og það yrði alls kostar ómögulegt fyrir heilbrigðisyfirvöld að hafa hemil á og eftirlit með því.
Við Hjúkrunarfræðingar eru í stórum meirihluta þegar kemur að meðferðum af þessu tagi á Norðurlöndunum. Við rekum sjálfstætt eigin stofur, oft kallaðar „Kosmetisk klinik“ og einkennt nafni eða stað. Sem dæmi rek ég stofuna Kosmetisk klinik ved Gudrun Islandi – Horsens.
Ráðstefnur og eftirmenntun á þessu sviði er stöðug og hjúkrunarfræðingar einstaklega færir með mikla vitneskju og reynslu oft kennarar þar sem bæði hjúkrunarfræðingar og læknar sitja.
Í Danmörku erum við með skráðan lækni tengdan stofunni en viðkomandi er ekki til staðar. Sá læknir er skráður hjá heilbrigðiseftirlitinu sem „ansvarlig læge“, bein þýðing; „ábyrgur læknir“ þó það sé alls kostar misvísandi því læknirinn ber enga ábyrgð á þeim meðferðum sem við hjúkrunarafræðingar gerum. Sem dæmi rekur minn ansvarlige læge eigin stofu í öðrum landshluta og starfar einnig sem svæfingalæknir. Mér þætti nærri lagi að nota „tengdur læknir eða skráður læknir“ til skilgreiningar.
Læknirinn er aftur á móti til taks, t.d. í síma, fyrir hjúkrunarfræðinginn, komi eitthvað uppá, það væri þá allra helst sýking eða ofnæmisviðbrögð þar sem þarf að ávísa sýklalyfi, sterum eða öðru til meðhöndlunar. Áhættan er lítil því við hjúkrunarfræðingar erum með tiltæka menntun í sótthreinsun og sýkingavörnum.
Læknirinn skráir opinn lyfseðil á Botulinumtoxin A og Hyaluronaciadase í Apóteki og við hjúkrunarfræðingar pöntum það í magni eftir þörfum eins og fylliefnin hjá hverjum framleiðanda. Þeir sem starfa á þessu sviði vita að Bótulínumtoxínið er nánast ómissandi viðbót til að geta gert heildræna meðferð á andliti og hálsi í fegrunarskyni. Þarna þarf því einnig að skoða lagaheimild til að veita hjúkrunarfræðingum leyfi til að gera meðferðir með Bótulínumtoxín í fegrunarskini (ekki lækningaskini).
Hjúkrunarfræðingar eru með víðtæka menntun í líffæra og lífeðlisfræði, líkamsbyggingu, sýklafræði, hreinlæti, lyfjafræði og öðru sem nauðsynlegt er að hafa kunnáttu í þegar unnið er með sprautur og húðrof. Við sem störfum við þetta sækjum að auki viðbótarmenntun í meðferðum með fylliefnun og öðrum efnum til útlitsbreytinga. Þar með talið meðferðum með bótulínumtoxín A og Hyaluronacidase sem er nauðsynlegt öryggistæki til að leysa upp fylliefni í neyð. Þar er einnig ítarlega kennt um húðlög, beinabyggingu höfuðs/andlits, taugar, æðar og annað sem nauðsynlegt er að þekkja við framkvæmd þessara meðferða.
Að lokum við ég nefna eins og hefur komið fram áður að fólk sem sækir meðferðir í fegrunarskyni er ekki sjúklingar. Það er frískt fólk og mætti frekar kalla viðskiptavini, einstaklinga eða „kúnna“.
Virðingarfyllst, Guðrún Þorláksdóttir Íslandi, hjúkrunarfræðingur og meðferðaraðili.